Άνθρωπος χωρίς ανάσα – Κερ Φίλιπ

Βερολίνο, 1943

Ο Μπέρνι Γκούντερ έχει εγκαταλείψει την Πολιτική Αστυνομία και εργάζεται στο γερμανικό Γραφείο Εγκλημάτων Πολέμου στο Βερολίνο. Στους κύκλους του Γραφείου αναφορές κάνουν λόγο για την ύπαρξη ενός ομαδικού τάφου στο δάσος του Κατίν, που βρίσκεται κοντά στο Σμολένσκ της κατεχόμενης από τους Γερμανούς Ρωσίας• ένας λύκος, σκάβοντας το έδαφος στο δάσος, έχει ανασύρει ανθρώπινα υπολείμματα. Κανείς δεν ξέρει σε ποιον ανήκουν. Υπάρχουν υποψίες πως ο τάφος είναι γεμάτος με νεκρούς Πολωνούς στρατιώτες τους οποίους εκτέλεσαν οι Σοβιετικοί.
Για τον Γερμανό υπουργό Προπαγάνδας, Γιόζεφ Γκέμπελς, η απόδειξη της ενοχής των Ρώσων θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στη διάσπαση της ενότητας των Συμμαχικών Δυνάμεων. Τι θα συμβεί όμως αν η αλήθεια είναι διαφορετική; Ο Μπέρνι Γκούντερ καλείται να βρει την άκρη του νήματος. Αντιμέτωπος με την ωμή πραγματικότητα, αντιλαμβάνεται ότι η αλήθεια είναι άλλο ένα θύμα του πολέμου.

«Σαγηνευτικό… Ο Κερ κάνει τα πάντα να μοιάζουν εύκολα, από τη χρήση της Ιστορίας σε μια εμπνευσμένη και σύνθετη αστυνομική πλοκή έως τις ολοζώντανες περιγραφές της βαναυσότητας του πολέμου».
Publishers Weekly

Ποιος είναι ο Μπέρνι Γκούντερ;

Είναι σαρκαστικός, απότομος και κυνικός, με τραχύ χιούμορ και μια ιδιαίτερη αίσθηση περί δικαίου και αδίκου. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι είναι γνήσιος Βερολινέζος. Αλλά εν μέρει και στα βιώματά του. Πήρε μέρος στον Μεγάλο Πόλεμο και, όπως ο Χίτλερ, τιμήθηκε με τον Σιδηρούν Σταυρό. Δεύτερης τάξεως, βέβαια, αλλά, όπως αρέσκεται να λέει, “τα περισσότερα μετάλλια πρώτης τάξεως απονεμήθηκαν σε ανθρώπους που βρίσκονται στα νεκροταφεία”.

Υπηρέτησε επί έντεκα χρόνια στο τμήμα Ανθρωποκτονιών της Kriminalpolizei, ή Kripo, δηλαδή του Εγκληματολογικού τμήματος της αστυνομίας του Βερολίνου. Στα χρόνια αυτά ήρθε αντιμέτωπος με κάθε είδους παρεκτροπή, διαφθορά και βιαιότητα, προτού την κάνει το 1933, όταν επικράτησαν οι Εθνικοσοσιαλιστές και άρχισαν να πετάνε έξω από την υπηρεσία όσους δεν ήταν μέλη του κόμματος.

Πίνει πολύ, καπνίζει υπερβολικά και τρώει λίγο παραπάνω απ’ ό,τι θα ‘πρεπε – βέβαια, ο εγκλεισμός του σε ένα σοβιετικό στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου θα φροντίσει να του κόψει όλες τις κακές συνήθειες.

Η γυναίκα του πέθανε στην πανδημία της ισπανικής γρίπης, το 1918, και έκτοτε το μάτι του Μπέρνι παίζει, αλλά δεν τα πάει καλά με τις μακροχρόνιες σχέσεις. Άλλωστε, είναι εξαιρετικά δύσκολο να έχει κανείς μακροχρόνιες σχέσεις, οποιουδήποτε είδους, στη Ναζιστική Γερμανία, όπου οι άνθρωποι πολύ συχνά εξαφανίζονται. Πάντως όλες αυτές οι εξαφανίσεις είναι καλές για τη δουλειά του, εφόσον είναι ιδιωτικός ερευνητής και πολλές από τις υποθέσεις του έχουν να κάνουν με τον εντοπισμό ανθρώπων που εξαφανίστηκαν.

Ξεκινώντας από τη Γερμανία του ’30 και φτάνοντας ως το 1954, η δράση των εννέα μέχρι σήμερα βιβλίων του Philip Kerr με ήρωα τον Μπέρνι Γκούντερ αποτυπώνει πολύ περισσότερα από τις θηριωδίες του Ναζιστικού καθεστώτος: αναφέρεται στην κτηνωδία του Ανατολικού Μετώπου, στην μεταπολεμική πείνα και εκμετάλλευση, και φτάνει μέχρι τον Ψυχρό Πόλεμο, που χαρακτηρίζεται εκτός των άλλων από το διπλό παιχνίδι που έπαιζαν πολλοί, καθώς και από μια αμείλικτη αδιαφορία για την ηθική και την ανθρώπινη ζωή. Ο Μπέρνι μισεί τους πάντες χωρίς να κάνει διακρίσεις: Ρώσους, Γάλλους, Βρετανούς, Αμερικάνους, και φυσικά τους Γερμανούς – γιατί τους έχει δει όλους εν δράσει, και ξέρει πόση μαυρίλα κρύβουν οι ψυχές τους.

Πάνω απ’ όλα, όμως, ο Μπέρνι είναι ένας γενναίος άντρας. Γιατί όταν κάποιος δεν έχει τίποτε άλλο να χάσει, το μόνο που μετράει είναι η τιμή του.

πηγές:
http://philipkerr.org/
http://berniegunther.com/

Το βιβλίο κυκλοφορεί και με σκληρό εξώφυλλο

ΚΡΙΤΙΚΕΣ – ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ

[…] ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα, που είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή αστυνομική ιστορία, αφού έχει πολλά επίπεδα ανάγνωσης, δοσμένη με το μοναδικό τρόπο του Φίλιπ Κερ.
Δημήτρης Μουρατίδης, Ιστολόγιο Σελιδοδείκτης, 19/03/15

Συνέντευξη του συγγραφέα στο Δημήτρη Καραθάνο, Athens Voice, 22/10/14

Συνέντευξη του συγγραφέα στο Νίκο Ζώη, Τα Νέα, «Βιβλιοδρόμιο» 18/10/214

Ο Κερ καταφέρνει να μεταφέρει –σε μορφή όσμωσης– το λερό κλίμα της Ευρώπης λίγο πριν από και λίγο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, υπομνηματίζοντας τα εγκλήματα, τον πόνο, τη μαζική καταστροφή και την εθνοκάθαρση που τη στιγμάτισαν ανεπανόρθωτα.
Διονύσης Μαρίνος, diavasame.gr, 19/09/14

Ιστορία και μυθοπλασία μέσα σε ένα περιβάλλον εκρηκτικό συνθέτουν ένα απερίγραπτα γοητευτικό ανάγνωσμα […]
Ξενοφών Α. Μπρουτζάκης, Το Ποντίκι, 09/09/14

Ο Μπέρνι θα αναρωτηθεί πολλές φορές για τον παραλογισμό της δουλειάς του. Τι νόημα έχει η αναζήτηση ενός μεμονωμένου δολοφόνου, σ’ ένα έθνος αποτελούμενο από κατά συρροή δολοφόνους;
Χίλντα Παπαδημητρίου, Bookpress.gr, 08/08/14

Άψογος συνταιριασμός αστυνομικού σασπένς και ιστορικής καταγραφής.
Ανταίος Χρυσοστομίδης, Η Αυγή, 20/07/14

Ίσως ο κορυφαίος συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων με φόντο την Ιστορία. Και μάλιστα την περίοδο της ανόδου του Ναζισμού στη Γερμανία. […] Ένα φονικό βαλς, που δεν το αφήνεις από τα χέρια σου.
Νίκος Κουρμουλής, Στο Κόκκινο, 17/07/14

Το βιβλίο των 507 σελίδων με κεφάλαια με μορφή ημερολογίου αποτελεί μια απολαυστική αστυνομική ιστορία μέσα στην πραγματική Ιστορία.
Κώστας Μαρδάς, ΑΠΕ-ΜΠΕ, 04/07/14

Ο “Άνθρωπος χωρίς ανάσα” συγκεντρώνει όλες εκείνες τις αρετές που έκαναν ανάρπαστα τα προηγούμενα έργα του Φίλιπ Κερ. Συναρπαστική πλοκή, ιστορικό υπόβαθρο, αφηγηματική δεινότητα• και, το κλου, έναν κεντρικό ήρωα στο στυλ του Φίλιπ Μάρλοου: κυνικό, δίκαιο, βλάσφημο, ευφυή.
Αν δεν είχατε αποφασίσει έως τώρα ποιο βιβλίο θα σας συνοδεύσει στις διακοπές σας, τώρα το γνωρίζετε.
Λήδα Πιμπλή, ToSpirto, 06/2014